جزئیات حساب خود را فراموش کرده اید؟

جهیزیه

جهیزیه و سیاهه جهزیه و قوانین مربوطه

جهیزیه وسایل و اثاث اوّلیه زندگی می باشد. عنوان یاد شده به‏ مناسبت در بابهای خمس، نکاح و قضا به کار رفته است.
جهیزیه به آن بخش از اثاث و لوازم زندگی که عروس با خود به خانه داماد می‏برد اطلاق می‏گردد.

جهیزیه و سیاهه جهیزیه - موسسه حقوقی کردار نیک

معنی جهیزیه طبق تعریف لغتنامه دهخدا:

جهیزیه.  [ ج َ زی ی َ ] (اِ) جهاز. جهیز. رخت عروس. رجوع به جهاز و جهیز شود.

جهیزیه در دانشنامه اسلامی

جهیزیه وسایل و اثاث اوّلیه زندگی می باشد. عنوان یاد شده به‏ مناسبت در بابهای خمس، نکاح و قضا به کار رفته است.
جهیزیه به آن بخش از اثاث و لوازم زندگی که عروس با خود به خانه داماد می‏برد اطلاق می‏گردد.

ملکیت جهیزیه

جهیزیه فراهم آمده از مال زن، ملک او است و دیگری حق تصرف در آن را ندارد مگر با اذن او، و تصرف بدون اذن موجب ضمان است.
چنانچه زوج مدعی اذن در تصرف جهیزیه و زوجه منکر آن باشد، با عدم اقامه بینه از سوی زوج، قول زوجه با قسم پذیرفته می‏شود.
بر زوج واجب است اثاث مورد نیاز زندگی را برای زوجه فراهم کند و تأمین آن بر زن واجب نیست.
جهیزیه‏ای که دختر از خانه پدر همراه خود می‏برد، در صورتی که شواهد و قراین، بیانگر تملیک و هبه آن به دختر باشد، ملک او است. در غیر این صورت بر ملک پدر باقی خواهد ماند.
هرگاه زن و شوهر در ملکیت اثاث منزل با یکدیگر اختلاف کنند، قول اقامه کننده بینه مقدم می‏شود و با عدم وجود بینه، بنابر مشهور اثاث زنانه از آنِ زن و وسایل مردانه از آن مرد و لوازم مشترک، میان آن دو تقسیم می‏شود.

خمس جهیزیه

جهیزیه جزء مئونه به شمار می‏رود. بنابر این، درآمد حاصل از کسب که صرف خرید جهیزیه می‏شود، در وقتی که به طور معمول به تهیه آن نیاز است، چنانچه مطابق شأن فرد باشد، خمس ندارد.
همچنین به قول بسیاری از معاصران، کسی که توان ندارد جهیزیه را یکجا تهیه کند، در صورتی که هر سال از منافع همان سال، مقداری از آن را بخرد و کنار بگذارد، خمس به آن تعلق نمی‏گیرد.
برخی، در فرض یاد شده پرداخت خمس را واجب دانسته‏ اند.

قانون تامین جهیزیه

برابر قانون ، تهیه وسایل زندگی به عنوان جزیی از نفقه بر عهده شوهر است و زوجه در این باره تکلیفی ندارد لذا زوج موظف به تامین مخارج زندگی مشترک است ، ولی با  این حال در بسیاری از خانواده ها مرسوم است، زن در حدود دارایی و توانایی مالی خود با خانوادش تمام یا بخشی از اثاث مورد نیاز را به خانه شوهر ببرد که اموال شخصی زوجه محسوب می شود.

از نظر اجتماعی آوردن جهیزیه از طرف زن یا خانواده او دارای جنبه مثبتی است. توضیح این که هر چند تامین معاش خانواده بر عهده شوهر است ولی زن نیز مایل است در این تلاش او را یاری دهد و چه بسا مردی که در آغاز جوانی می خواهد همسری انتخاب کند در بیشتر موارد توانایی تهیه کلیه وسایل و اثاث مورد نیاز را نداشته باشد.

جهیزیه در مالکیت زن

 ساده تر جهیزیه مال زن است و تنها خود او می تواند هرگونه دخل و تصرفی نسبت به آن داشته باشد مگر اینکه زن خودش به شخص دیگری برای انجام معاملات یا هر نوع تصرفی در اموالش، به دیگری وکالت داده باشد. حتی زن حق دارد جهیزیه را قبل از طلاق از منزل شوهرش بیرون ببرد.

سیاهه

فهرستی از اقلام جهیزیه که به آن سیاهه جهیزیه می گویند و این لیست توسط زوجه تهیه می شود. سیاهه بهتر است مانند اوراق قراردادی در 2 نسخه تهیه شود.

یک نسخه آن نزد زوجه (زن) و نسخه دیگر آن نزد زوج  (مرد) بماند و زوج حتما سیاهه را امضا کند. ضمنا علاوه بر امضای زوج امضای شهود نیز باید باشد و اگر زوج این برگه را امضا نکند حتی اگر امضای شهود باشد به هیچ وجه رسمیت ندارد. در لیست سیاهه امضای 2 نفر شهود باید باشد و در این صورت سیاهه حکم سند عادی پیدا می کند و قابلیت استناد دارد.

استرداد جهیزیه با سیاهه

زوجه می تواند به استناد سیاهه جهیزیه از طریق دادگاه خانواده در صورتی که ارزش اموال بیش از 20 میلیون تومان باشد یا شوراهای حل اختلاف که به صورت تخصصی در امور خانواده از قبیل نفقه، جهیزیه، تا سقف 20 میلیون تومان صلاحیت در رسیدگی دارند، دعوای خود را مبنی بر استرداد جهیزیه  اقامه نماید.

نکته ای که باید به آن توجه کرد این است که در برخی از فرهنگ ها و شهرها یک سری  از وسایل را عرفا شوهر خریداری می کند و در این جا زن دیگر نمی تواند این وسایل را جز جهیزیه خود محسوب کند.

به عبارتی دیگر شوهر این وسایل را به عنوان کمک جهیزیه خریداری نموده است و زن نمی تواند این وسایل را در لیست سیاهه جهیزیه خود آورده و آن را استرداد کند .

و در صورتی که هیچ مدرک مالکیتی از قبیل فاکتور خرید یا سیاهه وجود نداشته باشد زن تنها می تواند از طریق شهادت شهود مانند اقوام و بستگان مالکیت خود بر  لوازمی که خریداری کرده است را اثبات نماید .

و اگر با شهادت شهود زن نتوانست کاملا لیست اموال متعلق به خود را اثبات نماید، باید بررسی شود که عرفا کدام کالا ها معمولا متعلق به زوج یا زوجه می باشد، مانند لوازم اشپزخانه لوازم ارایشی .

آیا عدم استرداد جهیزیه جرم خیانت در امانت یا سرقت  محسوب می شود یا خیر ؟

با عنایت به این که در زندگی مشترک زوج بر اساس اذن و اجازه زوجه  از این اموال استفاده می کند و عرفا زن آن اموال را به مرد به عنوان امانت نسپرده است تا روزی از وی این اموال را مسترد نماید بنابراین با توجه به این که عنصر اصلی جرم خیانت سپردن می باشد پس عدم استرداد آن از سوی مرد رفتار مجرمانه محسوب نشده که رویه قضایی محاکم نیز موید این موضوع می باشد .

و همچنین عدم استرداد این اموال سرقت محسوب نمی شود زیرا عنصر اصلی سرقت که ربودن پنهانی مال دیگری می باشد در این جا وجود ندارد و رویه قضایی نیز آن را سرقت محسوب نمی کند .

تخریب عمدی  جهیزیه توسط زوج

در صورتی این عمل جرم محسوب می شود که مالکیت زن بر اقلام جهیزیه در محکمه اثبات شده و حکم بر استرداد آنها صادر شده باشد ، متعاقبا مرد اقدام به تخریب عمدی آنها نماید علاوه بر مسئولیت کیفری ملزم به پرداخت خسارت این اموال می باشد .

هر چند عملا اثبات جرایم فوق به جهت پیش گفته دشوار می باشد. لکن شایان ذکر می نماید، دادسرای صالح جهت رسیدگی به جرم خیانت در امانت، محل تصاحب آن اموال توسط مرد و جهت رسیدگی به جرم سرقت و تخریب دادسرای محل استقرار آن اموال صالح به رسیدگی می باشد.

مرجع صالح برای دعوای استرداد جهیزیه

طبق ماده 12 قانون حمایت خانواده و بند 5 ماده 4 این قانون، در دعاوی و امور خانوادگی مربوط به زوجین، زوجه می تواند در دادگاه خانواده محل اقامت خوانده یا محل سکونت خود اقامه دعوی کند.

جعل سیاهه جهیزیه

سیاهه جهیزیه یک سند عادی است. چنان چه هر یک از زوجین با دستیابی به سیاهه مبادرت به یکی از اقدامات مصادیق جرم جعل نمایند، پیگرد قانونی خواهد داشت. ضمنا برای جعل سیاهه طبق ماده 536 تعزیرات  3 ماه تا یک سال حبس تعزیری و یا از سه تا دوازده میلیون ریال جزای نقدی در نظر گرفته شده است.

موسسه حقوقی کردار نیک با داشتن وکلای مجرب و کارآزموده در حوزه های مختلف حقوقی آماده ارائه خدمات به شما عزیزان می باشند.

جهت ارتباط با موسسه حقوقی کردار نیک و مشاوره گرفتن در خصوص جهیزیه و قوانین مربوطه کافی است با یکی از راه های ارتباطی موجود با ما تماس حاصل کنید.

مشاوره حقوقی رایگان شعار ما در موسسه حقوقی کردار نیک است.

مشاوره حقوقی در زمینه استرداد جهیزیه، طلاق و ...

موسسه حقوقی کردار نیک در خدمت شماست!

جهت مشاوره برای پرونده های حقوقی، خانواده، کیفری، ملکی، داوری، ثبت و انحلال شرکت و قانون کار با ما تماس بگیرید: 88943662 - 88931969
مشاوره حقوقی
مشاوره تلفنی
موسسه حقوقی

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

بالا